20 maja – Światowy Dzień Pszczół

Obchody tego dnia są okazją do przypomnienia sobie znaczenia pszczół w środowisku i dla pozyskiwania żywności. To także dobry moment do zastanowienia się, co możemy zrobić dla ochrony tych pożytecznych owadów.

Historia i cel obchodów

Światowy Dzień Pszczół, obchodzony od 2018 r., został ustanowiony przez ONZ z inicjatywy Słowenii. Celem jest podkreślenie znaczenia pszczół dla pozyskiwania żywności i zwrócenie uwagi na zagrożenia dla nich.

Malejąca populacja wielu gatunków owadów zapylających – przede wszystkim pszczół – jest jednym z kluczowych dla bioróżnorodności problemów.

Ponad 87 proc. gatunków roślin na świecie jest zapylanych m.in. przez pszczoły. Powodem ich ginięcia jest nieprawidłowe i zbyt częste stosowanie środków ochrony roślin, wywołujące ich zatrucie.

Dlaczego ochrona pszczół jest tak ważna?

W czasie zbiorów pszczoły świadczą jedną z najważniejszych usług dla ekosystemu, ponieważ zapylają wiele gatunków roślin, także tych, które są pożywieniem dla nas i dla wielu gatunków zwierząt.

Zapylają też rośliny, które są wykorzystywane do celów ozdobnych, leczniczych, kosmetycznych i tekstylnych (np. bawełna, len).

Prowadzone przez pszczoły zapylanie roślin jest jednym z najważniejszych czynników plonotwórczych. Pszczoła miodna, oprócz przyczyniania się do znacznego zwiększenia plonów rolników, wytwarza jednocześnie cenne produkty pszczele, tj. miód, wosk, pierzgę, propolis, mleczko i jad pszczeli.

Wsparcie dla pszczelarstwa

Unia Europejska prowadzi aktywną politykę w zakresie ochrony pszczół oraz pomocy branży pszczelarskiej. W Polsce takie działania są prowadzone w ramach programu „Wsparcie rynku produktów pszczelich”. Organizacje związane z pszczelarstwem (np. związki, stowarzyszenia, spółdzielnie, a także jednostki naukowe) mogą otrzymać pomoc na realizację projektów szkoleniowych, analizę jakości miodu, zakup: pszczół, sprzętu pszczelarskiego, leków do zwalczania warrozy, a także na prowadzenie gospodarki wędrownej czy realizację projektów naukowo-badawczych.

Od kilku lat wprowadzona została dopłata de minimis do każdej przezimowanej rodziny pszczelej.

Działania PIORiN dla ochrony pszczół

Jednym z najważniejszych działań dla ich ochrony jest unikanie niewłaściwego stosowania pestycydów oraz nieużywanie środków ochrony roślin w godzinach lotu pszczół.

Ochrona pszczół i innych owadów zapylających przed niewłaściwie stosowanymi pestycydami jest przedmiotem wielkiej troski Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). W okresie intensywnego kwitnienia roślin Inspekcja zwiększa liczbę działań kontrolnych i edukacyjnych, aby ograniczyć zagrożenia wynikające ze stosowania środków ochrony roślin. Główny Inspektor podkreśla, że bardzo ważna jest współpraca rolników z pszczelarzami, gdyż pszczoły najczęściej mają swoje pożytki w przestrzeni rolniczej na polach, łąkach i sadach.

Chrońmy pszczoły!!!

Pamiętajmy jednak, że przyczyniać się do ochrony pszczół może każdy z nas. Najprostsze sposoby ich ochrony to:

• goszczenie ich w swoim ogrodzie;
• dbanie o środowisko naturalne;
• pozostawianie w ogrodzie choć części nieskoszonego trawnika, gdzie można założyć kwietną łąkę;
• sadzenie lub sianie roślin miododajnych o różnych terminach kwitnienia;
• niewypalanie traw ani łodyg i kwiatów zeszłorocznych – wiele gatunków owadów właśnie tam się kryje;
• ustawianie dla nich (szczególnie w słoneczne dni) miejsc z wodą, popularnie zwanych poidełkami, zawierających drobne kamyczki lub żwirek, aby owady mogły spokojnie się napić bez zagrożenia moczenia skrzydełek.